Gewonnen door: Suzanne Wolters

“Het was doodgaan of vluchten voor mij”

Henri Sahdo (41) is een christelijke fysiotherapeut uit Syrië. In Syrië had hij ook zijn eigen praktijk. Sahdo was de therapeut voor de twee belangrijkste basketbalteams en het nationale team van het land. Vanaf 2010 is Henri Sahdo getrouwd met zijn vrouw. In datzelfde jaar begon ook de oorlog met de Islamitische Staat (IS). Vier jaar geleden vluchtte de Syriër samen met zijn, toen zwangere, vrouw en kind uit Aleppo naar Nederland. De reden? Hij was niet meer veilig in zijn eigen appartement.

In Syrië woonde Henri in een appartement aan de rand van de stad Aleppo, in de wijk al Midan. Twee straten achter zijn huis had IS de overhand.  Sahdo vertelt dat er in zijn huis een hoek was zonder ramen. Voor de oorlog, toen het nog veilig was, was dit een nadeel, tijdens de oorlog was dit een voordeel. “Het is heel raar, toen moest ik ineens met mijn vrouw en mijn enige dochter daar in dat ene hoekje van mijn huis leven. In dat hoekje was geen raam. Wij moesten daar slapen, eten en drinken. Minder licht is beter, want als je licht in je appartement hebt is er een kans dat ze op jou gaan schieten. Snipers, op vijf kilometer afstand, kunnen jou vinden. Alles moest donker. In deze tijd heb ik mijn vrouw nog meer geknuffeld dan wanneer wij verloofd waren, door het gevoel van onveiligheid.”

Sahdo ondersteunde ook het leger in zijn wijk met fysiotherapie en rehabilitatie, voor militairen die een kogel in hun lichaam hebben gehad. Hierdoor was hij bekend bij het leger. “Ik hoefde niet altijd mijn legitimatiebewijs te laten zien en ik werd beschermd.” Toch wist hij niet wie hij kon vertrouwen. “Veel mensen van het leger zelf verraadden ons leger en stapten over naar IS, met veel informatie over het leger. De namen van de mensen, de adressen van hen, wie hen ondersteunen, wie de dokter is en wie de fysiotherapeut is. Iemand die ik persoonlijk kende heeft het leger verraden. Hij was de assistent van de baas en hij heeft een grote houten doos met misschien wel tienduizend kogels verkocht aan de Islamitische Staat. De IS heeft genoeg dollars, maar zij hebben niet genoeg wapens.” Toen het leger er zelf achter kwam, moest de kennis van Sahdo vertrekken. Voor de kennis was het de veiligste manier om over te stappen naar de IS, omdat die hem beter konden beschermen.

Omdat de verrader van het leger Henri goed kende, wist hij alles over Sahdo. “Hij weet waar ik woon, hij heeft het kenteken van mijn auto, hij kent alles van mij.” Hierdoor werd de situatie van Sahdo nog bedreigender.

De eerste keer dat Henri echt merkte dat de oorlog zijn stad binnentrok, was toen zijn eerste dochter gedoopt werd. “Ik herinner het mij nog steeds. Toen zij gedoopt werd, vloog er een vliegtuig precies boven ons en deze schoot raketten naar vijf à zes kilometer verderop. Wij konden het heel helder zien. Bang was ik niet alleen voor mijzelf, maar vooral voor mijn vrouw, kind en de toekomst.” Hij bedacht bij zichzelf dat hij een dochter had en een vrouw die zwanger was van hun tweede kind. “Toen heb ik besloten om te vertrekken. Zo gaat het niet meer.”

Toen Henri besloot om te vluchten, is hij eerst naar de hoofdstad Damascus gereisd. Hier verbleef hij enkele maanden. Hierna heeft hij samen met zijn gezin een reis afgelegd naar Kafroun. Hier heeft hij iemand gevonden die hem kon helpen vluchten. “Het was een veilige manier van vluchten, met een vals paspoort in een vliegtuig naar Europa. Mensen hoeven niet met een boot naar Europa, het is alleen goedkoper.” Ook vertelt Henri dat mensen toch voor de goedkope manier kiezen: “Sommige mensen met veel goud kiezen er toch voor om met een boot te vluchten. Verkoop je goud en kom veilig met een vliegtuig. Het heeft mij twintigduizend euro gekost om hier te komen. Maar ik ben wel veilig.” Henri wil niet alles vertellen over de vlucht en de route, omdat hij niet meer wil liegen.

Zijn bestemming was wel duidelijk. “Mijn doel was om naar Nederland te komen. Mijn moeder heeft hier zeventien jaar gewoond, samen met mijn broer. Van haar en van anderen heb ik veel over de gastvrijheid van de Nederlanders gehoord. “Geen discriminatie en geen racistische ideeën tegen buitenlanders. Dat is geweldig.”

Voor Henri Sahdo was het “doodgaan of vluchten. Het was de beslissing van mijn vrouw en mij. Het was niet meer leefbaar in Syrië.” Hij ziet de toekomst in Nederland goed tegemoet. Toch zou hij graag willen dat zijn broer hier ook heen komt. “Misschien wil hij wel vertrekken, maar hij wil hier niet illegaal naartoe komen. Hij heeft mij gevraagd of de regering blij is dat daar mensen naartoe gaan zonder toestemming. Hij accepteert dat er geen toestemming is, als dat er wel is dan wil hij hier misschien wel naartoe komen.”