Backstage: Stagebegeleider Gabriëlle van Gelderen

Door Diego Kemps

Het einde van de stage begint er voor veel mensen aan te komen. Vijf maanden lang op een compleet nieuwe werkplek een keer serieus journalistiek bezig zijn, waar een redactie opeens op je rekent en je allerlei verantwoordelijkheden krijgt. Oftewel, vijf maanden lang keihard strijden. Maar de studenten zijn niet de enige die keihard moeten strijden, want achter elke stageloper schuilt een stagebegeleider die erop toeziet dat alles op rolletjes verloopt en, misschien nog wel belangrijker, dat de stageloper een goed cijfer weet te behalen voor zijn of haar stage.

Deze stagebegeleiders reizen stad en land af naar uiteenlopende redacties, van For Him Magazine tot het NOS Journaal. Iemand die al bijna elke redactie van Nederland heeft gezien is Gabriëlle van Gelderen.

 

Hoe ziet de dag van een stagebegeleider eruit?

In het begin ontmoet je studenten, die je van te voren niet eens per se hoeft te kennen. Docenten worden namelijk gekoppeld op basis van hun expertise. Egbert doet bijvoorbeeld de radiostages en ik doe de televisiestages. Bij de gesprekken vooraf kom je achter hun verwachtingen, waar ze tegenop zien en waar ze bang voor zijn. Je probeert ze zo goed mogelijk voor te bereiden door ze tips te geven, zoals het medium analyseren en ontdekken wat hun stijl is.

Na de eerste maand komen we langs en gaan we de leerdoelen bespreken. Soms hebben mensen hele ambitieuze leerdoelen, maar die zijn soms gewoon niet realistisch.

 

Wat voor leerdoelen zijn dat dan?

Mensen die bijvoorbeeld bij Nieuwsuur stagelopen. Dan kan je wel zelf de camera willen bedienen en verslag willen doen, maar negen van de tien keer is dat niet eens aan de orde. Mensen hebben wel eens verwachtingen die niet kloppen. Bij de echte grote omroepen zoals de NOS en RTL mag je gewoon nog niet gelijk verslag doen. Als een leerdoel dan is ‘Ik wil tien reportages maken’, dan wordt het verrekte lastig om die te behalen bij zo’n medium.

 

Leer je dan wel wat bij die grotere omroepen, aangezien je zelf weinig items mag maken?

Dat is iets wat ik heel veel hoor. Veel studenten zeggen “Bij de NOS mag je niet veel doen”, maar je mag wel veel doen. Je mag niet zoals bij een regionale omroep met een camera op pad en verslag doen, maar je bent wel een volwaardige redacteur die alles mag uitzoeken, stukken mag schrijven, mee mag met interviews en soms zelfs interviews mag doen. Dus dat je daar niks mag doen is een gerucht. Het ligt eraan wát je wil doen.

 

Hoe is die eerste maand op stage voor studenten?

Veel studenten die bijvoorbeeld op kamers zitten moeten opeens de switch maken van het studentenleven waarin het toch wel relaxed is, je leuk naar de kroeg kan en veel feestjes kan meepakken, naar opeens het werkende leven. Dan is je verslapen en te laat komen er gewoon niet meer bij. Je hebt opeens echt werk, je bent verantwoordelijk voor je producten en werkt in een team. Als je dan ook nog reist, heb je gewoon best een lange en zware dag. Dat is voor de meeste studenten echt wel even de knop omzetten.

 

“Dat is voor de meeste studenten echt wel even de knop omzetten”

 

Worden de verwachtingen waargemaakt als studenten met hun stage bezig zijn?

Studenten kiezen een medium waar ze stage willen lopen omdat ze programma’s van dat medium leuk vinden en er veel naar kijken. Toch is er wel een verschil tussen het programma kijken en ervoor werken. Als je het programma kijkt heb je er natuurlijk geen idee van wat er allemaal achter de schermen gebeurt. Er was bijvoorbeeld een student die bij een landelijk medium stage ging lopen omdat dat haar droom was. Ze had haar stage gedaan, heel goed overigens, maar voor het werk zei ze uiteindelijk dat ze naar een regionale krant wilde. En ook dat hoort bij de stage. Je komt erachter waar je interesses nou echt liggen en dat kan door zo’n stage opeens helemaal veranderen.

 

Wat vind je het leukst om te zien als mensen op stage zijn?

Ik vind het het leukst om te zien als studenten bij hun stageplek blijven hangen en er gaan freelancen. En dat is echt geen zeldzaamheid, dat gebeurt best vaak.

 

Wat moet je doen om ervoor te zorgen dat je kan gaan freelancen bij je stage?

Ten eerste moet er maar net plek zijn voor je. Ze moeten je het gunnen, dus goed contact met je collega’s is ook heel erg belangrijk en ten derde moet je gewoon heel hard werken. Laat zien wat je kan en probeer op te vallen door zelf initiatief te nemen. Als ze je laten freelancen heb je het gewoon verrekte goed gedaan.

 

Wat doe je als studenten hun stageplek niet leuk vinden?

Dat verschilt. Soms probeer ik ze erdoorheen te slepen, dan valt het na een paar weken vaak toch wel mee en blijkt het dat ze het uiteindelijk wel naar hun zin hebben. Maar soms, als het echt niet matcht, dan maken we uitzonderingen. Dan stoppen ze en als het binnen een korte periode is, kunnen ze nog naar een andere stageplek op zoek. Dat gebeurt helemaal niet zo vaak, over het algemeen één keer per semester.

 

 

En waar ligt dat dat aan?

Voor een deel ligt het er vaak aan dat mensen zich niet verdiept hebben in de stageplek. Dat je je niet verdiept hebt in wat voor taken je te wachten staan. Als je bijvoorbeeld naar de regio gaat, dan heb je te maken met regionaal nieuws en als je naar een researchprogramma gaat, dan ga je niet dagelijks op pad. Dat zijn wel dingen die je kan weten. Ook komt het wel eens voor dat studenten in paniek zijn omdat ze op stage moeten en dan maar wat aannemen.

 

Wat doet die student dan zo goed dat hij of zij een negen krijgt?

Het hoogste cijfer dat ik ooit heb gegeven is een negen. De studenten die dat krijgen worden vaak als redacteur of freelancer aangenomen bij hun stage.  Dat betekent gewoon dat je functioneert op het niveau dat vereist wordt. Je producties zijn goed, je past goed in het team, soms zijn er zelfs studenten die scoops hebben binnengehaald. Gewoon meedraaien als junior redacteur, dat is het belangrijkst.

 

“Gewoon meedraaien als junior redacteur, dat is het belangrijkst”

 

Wat is het bijzonderste stage–adres wat iemand ooit heeft gehad?

Voor de tweede stage mag natuurlijk heel veel. Bij de eerste stage moeten studenten echt de journalistiek in duiken, dat hoeft bij de tweede stage niet. Wat ik zelf een hele leuke en bijzondere vond was dat iemand bij de Rijksvoorlichtingsdienst stage liep en daar uiteindelijk is blijven werken. Vorig jaar liep er iemand stage bij de Albert Heijn en dan kan je denken ‘wat raar’, maar reken maar dat je daar video’s leert maken. Daar komt een slecht filmpje er echt niet op.

 

Je bent al een paar jaar stagebegeleider, leer je de mensen op al die redacties nou ook beter kennen?

Ik doe niet altijd dezelfde stages. Maar mijn eigen journalistieke vriendenkring zit ook overal verspreid. Ik heb zelf natuurlijk bij de NOS gewerkt en als ik dan weer op het Mediapark in Hilversum ben kom ik veel mensen tegen bij bijvoorbeeld AVROTROS, De Monitor, Reporter Radio. Veel oud-studenten van mij werken nu bij programma’s in Hilversum en laatst bij RTV Oost kwam ik een soort halve klas die ik ooit heb les gegeven weer tegen. Dat is wel heel grappig om te zien. Ik plan ook altijd wat extra tijd in, zodat ik nog even kan blijven hangen.

 

In september gaat er weer een nieuwe lichting studenten op stage, wat is nou de gouden tip bij het zoeken van een stage?

Kijk vooral waar je interesses en je kracht liggen en vooral ook wat je leuk vindt. Je moet je niet laten leiden door wat anderen ervan vinden, maar wat jij leuk vindt om te doen. En als je op stage bent, wat Janine Abbring en Eva Jinek bij Uitgelicht ook al zeiden: werk keihard, laat zien wat je te bieden hebt, doe enorm je best en misschien ligt er wel een mooie toekomst voor je in het verschiet.